มะขามป้อม (Indian Gooseberry หรือ Phyllanthus emblica) เป็นพืชสมุนไพรที่พบได้มากในประเทศแถบเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศไทย มีลักษณะเป็นผลไม้ลูกเล็ก สีเขียว รสเปรี้ยวฝาด เป็นที่รู้จักกันดีในวงการแพทย์แผนไทยและ อายุรเวทของอินเดีย เนื่องจากมี วิตามิน C สูงมาก (มากกว่าส้มหลายเท่า) และอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยเสริมสุขภาพ
คุณค่าทางโภชนาการของ มะขามป้อม
มะขามป้อม ถือเป็น ซุปเปอร์ฟู้ด ที่มีสารอาหารเข้มข้น โดยใน มะขามป้อมสด 100 กรัม จะให้สารอาหารสำคัญดังนี้
สารอาหาร | ปริมาณ (ต่อ 100 กรัม) |
---|---|
วิตามิน C | 200-900 มิลลิกรัม |
วิตามิน A | 290 IU |
แคลเซียม | 25 มิลลิกรัม |
ธาตุเหล็ก | 0.31 มิลลิกรัม |
ใยอาหาร | 3.4 กรัม |
พลังงาน | 44 กิโลแคลอรี |
ข้อดีของวิตามิน C ในมะขามป้อม นั้นก็คือเป็นวิตามิน C ธรรมชาติ ที่เสถียรกว่าในส้ม และสามารถทนความร้อนได้ดี ทำให้ร่างกายดูดซึมไปใช้ได้มีประสิทธิภาพกว่า
สรรพคุณและประโยชน์ของมะขามป้อม
1. บำรุงสุขภาพ เสริมภูมิคุ้มกัน
มะขามป้อมมี วิตามิน C สูงมาก ซึ่งช่วยกระตุ้นการสร้างเซลล์เม็ดเลือดขาว เพิ่มประสิทธิภาพของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายต่อสู้กับเชื้อโรคต่างๆ ได้ดีขึ้น
2. แก้ไอ ขับเสมหะ บรรเทาหวัด
ในตำรับยาแผนไทยและอายุรเวท มะขามป้อมถือเป็นสมุนไพรแก้ไอชั้นเยี่ยม มีฤทธิ์ช่วยละลายเสมหะ บรรเทาอาการระคายคอ และช่วยลดอาการหวัดได้เป็นอย่างดี
3. ช่วยป้องกันโรคเบาหวาน
มะขามป้อมมีสารสำคัญที่ช่วย ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ลดความเสี่ยงต่อโรคเบาหวาน และยังช่วยป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากน้ำตาลในเลือดสูง
4. บำรุงสายตา ลดความเสื่อมของดวงตา
สารต้านอนุมูลอิสระในมะขามป้อมช่วย ลดการเสื่อมของเซลล์ดวงตา ช่วยป้องกันต้อกระจก ต้อหิน และอาการสายตาพร่ามัวจากอายุที่เพิ่มขึ้น
5. ดีต่อระบบย่อยอาหาร แก้ท้องผูก
มะขามป้อมมี ไฟเบอร์สูง และมีคุณสมบัติเป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ ลดอาการท้องผูก และช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานดีขึ้น
6. ป้องกันมะเร็งและลดความเสี่ยงของโรคเรื้อรัง
สารฟลาโวนอยด์และแทนนินในมะขามป้อมมี ฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระสูงมาก ช่วยลดการอักเสบ ลดความเสี่ยงของโรคมะเร็ง และป้องกันโรคเรื้อรังต่างๆ เช่น โรคหัวใจ และโรคอัลไซเมอร์
7. บำรุงผิวพรรณ ชะลอวัย
วิตามิน C และสารต้านอนุมูลอิสระในมะขามป้อมช่วย กระตุ้นการสร้างคอลลาเจน ทำให้ผิวกระจ่างใส ลดเลือนริ้วรอย และช่วยให้ผิวแข็งแรงขึ้น
8. ดีต่อเส้นผม ลดผมร่วง
น้ำมันมะขามป้อมถูกใช้เป็น ส่วนผสมหลักในผลิตภัณฑ์บำรุงผม เพราะช่วยบำรุงรากผมให้แข็งแรง ลดปัญหาผมร่วง และช่วยให้เส้นผมดกดำเงางาม

วิธีรับประทาน มะขามป้อม ให้ได้ประโยชน์สูงสุด
- กินสด : ได้วิตามิน C สูงสุด และสารต้านอนุมูลอิสระเต็มที่
- ดื่มน้ำมะขามป้อม : ช่วยบำรุงสุขภาพและล้างสารพิษในร่างกาย
- แช่อิ่ม หรือ ดองน้ำผึ้ง : รสชาติดีขึ้น แต่ควรเลือกแบบไม่เติมน้ำตาลมากจนเกินไป
- ผงมะขามป้อม : ใช้ผสมกับน้ำ หรือ โยเกิร์ต ทานง่าย
คำแนะนำ และ ข้อควรระวัง
- ไม่ควรกินมากเกินไป เพราะ มะขามป้อมมีฤทธิ์เป็นกรด หากกินเยอะอาจทำให้ระคายเคืองกระเพาะอาหาร
- ผู้ที่มีภาวะไตเสื่อมควรระวัง เนื่องจากมีโพแทสเซียมสูง อาจส่งผลต่อสมดุลของไต
- เลือกผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากมะขามป้อม ที่ไม่ผสมสารกันเสีย หากรับประทานในรูปแบบแปรรูป
สรุป
มะขามป้อม เป็นสมุนไพรที่มี คุณค่าทางโภชนาการสูง และ มีประโยชน์ต่อสุขภาพในหลายด้าน ตั้งแต่เสริมภูมิคุ้มกัน บำรุงสายตา ป้องกันโรค ไปจนถึงช่วยบำรุงผิวและเส้นผม หากรับประทานเป็นประจำจะช่วยให้ร่างกายแข็งแรงขึ้นอีกด้วย